आजच्या युगात आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर शेतीत करणे ही गरज बनली आहे. पारंपरिक पद्धतीने शेती केल्यास उत्पादकतेत मर्यादा येतात. म्हणूनच महाराष्ट्र शासनाने शेतकऱ्यांसाठी एक अत्यंत उपयुक्त आणि परिणामकारक योजना – MahaDBT पलटी नांगर अनुदान योजना सुरु केली आहे. ही योजना शेतकऱ्यांना पलटी नांगर खरेदीसाठी आर्थिक मदत देऊन शेती सुलभ, फायदेशीर आणि यांत्रिक बनवण्याचे उद्दिष्ट ठेवते.

योजनेचा मुख्य उद्देश

या योजनेचा मुख्य हेतू म्हणजे शेती यांत्रिकीकरणाला चालना देणे. विशेषतः लहान आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना आधुनिक शेतीसाठी आवश्यक असणारे उपकरण म्हणजे पलटी नांगर सवलतीच्या दरात उपलब्ध करून देणे. पलटी नांगर वापरल्यास मातीची खोल नांगरणी होते, ज्यामुळे जमिनीची सुपीकता आणि पाण्याचे शोषणक्षमता वाढते. परिणामी, पिकांची वाढ वेगवान होते आणि उत्पादन वाढते.

योजना कोणासाठी आहे?

ही योजना प्रामुख्याने महाराष्ट्रातील रहिवासी शेतकऱ्यांसाठी आहे. यामध्ये लहान व अल्प भूधारक शेतकरी, विशेषतः अनुसूचित जाती-जमाती आणि आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्गातील शेतकऱ्यांना प्राधान्य दिले जाते.

पात्रता निकष:

• अर्जदार महाराष्ट्रातील रहिवासी असावा.
• शेतकऱ्याजवळ वैध 7/12 उतारा असावा.
• एकूण शेती क्षेत्र 5 हेक्टर पेक्षा कमी असावे.
• योजनेचा लाभ घेताना आधार कार्ड व आधार लिंक बँक खाते आवश्यक आहे.
• मागील 10 वर्षांत पलटी नांगरवर अनुदान घेतले नसेल.

योजनेचे मुख्य फायदे

या योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना खालील फायदे मिळतात:

1. अनुदानाची रक्कम:
   • सर्वसाधारण प्रवर्गातील शेतकऱ्यांना 40% अनुदान.
   • अनुसूचित जाती-जमाती व इतर राखीव प्रवर्गातील शेतकऱ्यांना 50% पर्यंत अनुदान.
2. शेतीत वाढलेली कार्यक्षमता:
   • पलटी नांगरामुळे जमिनीची खोलवर मशागत होते.
   • कडक व अर्धवट नांगरलेली जमीन शेतात अडथळा ठरू शकत नाही.
3. कामात बचत आणि वेग:
   • आधुनिक यंत्रामुळे श्रमात बचत होते आणि वेळ वाचतो.
4. ऑनलाइन प्रक्रिया आणि पारदर्शकता:
   • MahaDBT पोर्टलवर अर्जाची संपूर्ण प्रक्रिया पारदर्शक असून अर्जाचा Status ऑनलाईन पाहता येतो.

अर्ज कसा करावा?

शेतकऱ्यांना MahaDBT पोर्टलवर जाऊन https://mahadbt.maharashtra.gov.in या वेबसाइटवर अर्ज करता येतो. अर्ज करण्यासाठी काही कागदपत्रांची आवश्यकता असते:

आवश्यक कागदपत्रे:

• आधार कार्ड आणि झेरॉक्स
• 7/12 उतारा आणि 8अ दस्त
• आधार लिंक बँक खात्याचे पासबुक
• पलटी नांगराचे कोटेशन आणि जीएसटी बिल
• जात प्रमाणपत्र (आवश्यक असल्यास)
• पासपोर्ट साइज फोटो

एकदा अर्ज सबमिट केल्यानंतर, शेतकऱ्याला pre-sanction letter मिळतो. हे पत्र मिळाल्यानंतरच नांगर खरेदी करता येतो.

अनुदान किती मिळेल?

पलटी नांगराच्या प्रकारानुसार अनुदानाची रक्कम बदलते. उदा.:

• हायड्रॉलिक ट्रिपल बॉटम नांगर – 71,600 रुपये पर्यंत अनुदान
• मेकॅनिकल डबल बॉटम नांगर – 32,000 रुपये पर्यंत अनुदान

अर्ज मंजूर झाल्यानंतर subsidy थेट बँक खात्यात जमा होते. अर्जांची निवड लॉटरी पद्धतीने केली जाते.

अर्ज करताना लक्षात ठेवाव्या अशा गोष्टी

• सर्व कागदपत्रे स्पष्ट आणि स्कॅन केलेली असावीत.
• माहिती भरताना अचूकता ठेवावी.
• अर्ज करताना इंटरनेट कनेक्शन स्थिर असावे.
• यंत्र खरेदी करताना GST बिल घेतल्याची खात्री करावी.
• अधिक माहितीसाठी जवळच्या कृषी कार्यालयात संपर्क साधावा.

शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त सल्ला

• सरकारी योजना वेळोवेळी तपासत राहा.
• विश्वासार्ह विक्रेत्याकडूनच यंत्र खरेदी करा.
• कोणतीही शंका असल्यास MahaDBT च्या हेल्पलाईनवर संपर्क साधा.
• तुमच्या तालुक्यातील CSC केंद्र किंवा कृषी सहाय्यकाची मदत घ्या.

MahaDBT पलटी नांगर अनुदान योजना ही फक्त आर्थिक मदत नव्हे, तर एक नवी दिशा देणारी संधी आहे. ही योजना शेतकऱ्यांना आधुनिक शेतीत उतरवते, त्यांचे श्रम कमी करते आणि उत्पादनात वाढ करते. त्यामुळे योजनेचा लाभ घेत शेती अधिक फायदेशीर आणि सक्षम बनवा. शासनाकडून मिळणारी ही मदत तुमच्या शेतीचा चेहरामोहरा बदलू शकते – फक्त गरज आहे ती योग्यवेळी योग्य पाऊल उचलण्याची!