HSRP नंबरप्लेट: कोणत्या गाड्यांना बंधनकारक, नियम आणि प्रक्रिया समजून घ्या!

HSRP म्हणजे काय?

HSRP (High Security Registration Plate) ही एक विशेष प्रकारची नंबर प्लेट आहे जी भारत सरकारने चोरी, गैरवापर आणि बनावट नंबर प्लेट्स रोखण्यासाठी अनिवार्य केली आहे. या प्लेटमध्ये क्रोमियम-आधारित होलोग्राम, लेसर-कोड आणि स्थायिक क्रमांक असतो, ज्यामुळे डुप्लिकेट नंबर प्लेट तयार होण्याची शक्यता कमी होते.

HSRP लावण्याची गरज कोणत्या गाड्यांना आहे?

सरकारच्या नियमानुसार, 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत झालेल्या सर्व गाड्यांना HSRP नंबर प्लेट लावणे बंधनकारक आहे. यामध्ये पुढील प्रकारच्या वाहनांचा समावेश होतो:

दोन चाकी वाहने: बाईक, स्कूटर
चार चाकी वाहने: कार, एसयूव्ही, जीप
व्यावसायिक वाहने: ट्रक, बस, ऑटो रिक्षा

जर तुमची गाडी 1 एप्रिल 2019 नंतर खरेदी केलेली असेल, तर त्यामध्ये HSRP आधीपासूनच असते आणि तुम्हाला नवीन प्लेट बसवण्याची गरज नाही.

HSRP का गरजेचे आहे?

HSRP नंबर प्लेट लावण्यामागे अनेक महत्त्वाचे कारणे आहेत:

वाहन चोरी रोखण्यासाठी: HSRP प्लेटमुळे चोरी झालेल्या गाड्यांचा शोध घेणे सोपे होते.
डुप्लिकेट नंबर प्लेट टाळण्यासाठी: लेसर-कोड आणि स्थायिक क्रमांक असल्यामुळे बनावट नंबर प्लेट लावणे कठीण होते.
वाहतूक नियमांची अंमलबजावणी: ट्रॅफिक पोलिसांना अधिक प्रभावीपणे वाहने तपासण्यास मदत होते.
वाहन व्यवस्थापन अधिक सोपे: HSRP नंबर प्लेटमुळे गाड्यांची नोंदणी अधिक सुरक्षित आणि संगठित होते.

HSRP नंबर प्लेट कशी मिळवायची?

HSRP नंबर प्लेट मिळवण्यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा:

1. ऑनलाइन नोंदणी करा:

अधिकृत परिवहन विभागाच्या वेबसाइटला भेट द्या.
तुमच्या वाहनाची माहिती (नोंदणी क्रमांक, वाहन प्रकार) भरा.
तुमच्या शहरातील अधिकृत फिटमेंट सेंटर निवडा.
ऑनलाईन पेमेंट करा आणि अपॉइंटमेंट बुक करा.

2. HSRP फिटमेंट सेंटरला भेट द्या:

वेळेवर फिटमेंट सेंटरला गाडी घेऊन जा.
तुमच्या वाहनावर नवीन HSRP नंबर प्लेट बसवली जाईल.
यासोबतच एक टॅम्पर-प्रूफ स्टिकरही दिला जाईल.

3. HSRP नंबर प्लेट मिळवण्याचा खर्च:

HSRP नंबर प्लेटचा खर्च वाहनाच्या प्रकारानुसार ठरतो. साधारणतः:

दोन चाकी वाहनांसाठी: ₹400 – ₹600
चार चाकी वाहनांसाठी: ₹1,100 – ₹1,500
व्यावसायिक वाहनांसाठी: ₹2,000 पर्यंत

HSRP नंबर प्लेट लावली नाही तर काय होईल?

महाराष्ट्र परिवहन विभागाने स्पष्ट सूचना दिल्या आहेत की 1 एप्रिल 2025 पर्यंत HSRP बसवणे आवश्यक आहे. जर नियोजित मुदतीपर्यंत HSRP बसवली नाही, तर गाडी मालकांना दंड ठोठावला जाईल.

HSRP बद्दल काही महत्त्वाचे प्रश्न आणि त्यांची उत्तरे

1. माझी गाडी 2020 मध्ये खरेदी केलेली आहे. मला HSRP बसवावी लागेल का?

नाही, कारण 2019 नंतरच्या गाड्यांना HSRP आधीपासूनच दिली जाते.

2. HSRP लावण्यासाठी कोणता दस्तऐवज लागतो?

वाहनाचे रजिस्ट्रेशन प्रमाणपत्र (RC) आणि मालकाचा आधार कार्ड / ड्रायव्हिंग लायसन्स.

3. नंबर प्लेट बदलताना गाडी तपासली जाते का?

नाही, फक्त गाडीच्या मूळ नंबर प्लेटवर HSRP बसवली जाते.

4. HSRP नंबर प्लेट ऑनलाइन खरेदी करून बसवू शकतो का?

नाही, कारण सरकारने अधिकृत फिटमेंट सेंटरमध्येच ती बसवणे बंधनकारक केले आहे.

HSRP नंबर प्लेट हे केवळ एक नवीन नियम नसून, वाहनांची सुरक्षा आणि व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. जर तुमची गाडी 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत असेल, तर HSRP बसवणे अनिवार्य आहे. म्हणून वेळेत नंबर प्लेट बदलून दंड आणि गैरसोयींपासून बचाव करा.